Je zit in de ellende door iemand anders schuld, of iemand heeft iets waardevols afgepakt: je bezittingen, je aanzien of je gevoel van eigenwaarde. Dan ben je furieus. Jou treft geen blaam, die ander heeft dit leed veroorzaakt. Het is logisch dat je die persoon dezelfde pijn toewenst en vindt dat hij moet boeten voor zijn daden. Maar wat betekent het uiteindelijk voor je eigen welzijn als je vasthoudt aan die negatieve ervaring door wrokgevoelens toe te laten?
Mensen maken nu eenmaal fouten
Soms bewust, soms onbedoeld. Dat zie je in families waar broers en zussen, kinderen en ouders, soms jarenlang gebrouilleerd zijn door iets wat begon als een klein incidentje. In het tv-programma ‘Het Familiediner’ waar geprobeerd wordt de beschadigde familierelaties te herstellen, zie je duidelijk dat de weg die naar vergeving leidt, er eentje is met een hoop kronkels en zijwegen. De limousine die de gasten voor het verzoeningsdiner ophaalt, arriveert dikwijls zonder passagiers.
Vechtscheiding door het onvermogen om elkaar te vergeven
Triest genoeg kennen we sinds een aantal jaren de term ‘vechtscheiding’ waarbij twee partijen hun gram proberen te halen en financiële compensatie eisen voor de geleden emotionele schade. Of nog erger: genoegdoening proberen te krijgen over de ruggen van de kinderen. Die kunnen behoorlijk getraumatiseerd worden door eeuwig ruziënde ouders en het feit dat ze als onderhandelingsmiddel worden ingezet. Allemaal vanwege het onvermogen van de ouders om elkaar te vergeven.
Waarom is het toch zo moeilijk iemand te vergeven?
We denken dat vergeving gelijkstaat aan goedkeuren van wat er gebeurd is en dat het doel moet zijn een verzoening te bewerkstelligen. We zijn ook bang dat die gebeurtenis die ons leven op zijn kop heeft gezet, zomaar vergeten wordt. Het wordt gezien als een teken van zwakte, terwijl vergeven juist heel veel kracht en moed vraagt.
Vergeving is de hoop op een beter verleden opgeven
Is jouw vergeving meer dan alleen een gift voor de ander? Nou en of! Als je iemand vergiffenis schenkt accepteer je dat je niets aan het verleden kunt veranderen, maar wel aan de toekomst. Je kunt immers niet aan het volgende hoofdstuk van je leven beginnen, als je het laatste maar blijft herlezen. Het zorgt ervoor dat de bitterheid wegvloeit, die langzaam je leven vergiftigde. De wond die door jouw haatgevoelens opengehouden werd, kan nu gaan helen.
Dichter Maya Angelou zei: ‘’Er is geen groter geschenk dat een mens aan zichzelf kan geven dan vergiffenis, vergeef daarom iedereen.’’ Ook jezelf. Ontsnap uit je emotionele gevangenis en maak van jouw vergeving een geschenk voor beiden. Vergeven betekent: ik zet mijzelf vrij, de ander is mij niets meer schuldig.
Vergeven gaat niet van de ene op de andere dag. Dit kan je op weg helpen.
- Denk terug aan een situatie waarin je iemand gekwetst hebt en hoe naar het was om je schuldig te voelen. Was je niet opgelucht toen de ander jou vergaf?
- Besef dat de gevoelens van wrok die je nog altijd voelt, betekenen dat degene die je gekwetst heeft, nog steeds macht over je heeft. En dat is het laatste wat je wilt, toch?
- Je kunt de ander niet veranderen, je hebt alleen controle over je eigen handelen. Jij bepaalt hoe het afloopt.
- Probeer ook eens mild te kijken naar de ander. Wat waren de beweegredenen en was deze daad een bewuste actie om jou te kwetsen? Waar komt hij/zij vandaan? Wij zijn allemaal het resultaat van onze opvoeding en de invloed daarvan is veel groter dan je denkt of kunt inzien. Dat maakt dat de ander soms keuzes maakt die wij niet begrijpen.
- Als je met anderen praat over wat er gebeurd is, maak jezelf dan tot de held van het verhaal, in plaats van het slachtoffer, door te vertellen wat je hebt gedaan om die situatie te boven te komen.
Soms zijn nare, stressvolle situaties te voorkomen. Vraag tijdig hulp als je er niet alleen uitkomt. Wil je weten wat ik voor je kan doen op dit gebied? Bel me dan voor een afspraak.
Sylvia Frauenfelder, psychosociaal counselor te Den Haag
Dutch 
English