Verlies van een broer of zus: Miskend verlies?

Life went on,
But it was
Never the
Same
Again

Vorige week was het 19 jaar geleden dat mijn broer van de een op de andere dag om het leven kwam. Zijn dood werd veroorzaakt door een dronken automobilist. Mijn broer was 35 jaar. Needless to say dat onze hele wereld op zijn kop stond en ook nooit meer dezelfde is geworden. Mijn ouders waren kapot van verdriet en mijn zus en ik totaal ontredderd.

Ik merkte dat alle aandacht voor het verlies van mijn broer – terecht – naar mijn ouders ging. Logisch, hen was overkomen wat de ergste nachtmerrie van elke ouder is. Ook ik vond het uiteraard voor hen het allerergst. Ik vond ook dat zij het meest gerechtigd waren op hun verdriet. Mensen vroegen altijd aan mij: ‘Hoe is het nou met je ouders?’ Ook dat vond ik nooit erg, want dan hoefde ik het niet over mijn eigen verdriet en verlies te hebben. Dat was wel zo veilig.

Het zette mij ook aan het denken. Ik wilde namelijk niet dat de dood van mijn broer voor niets was geweest. Het zou toch vreselijk zijn als alles bij hetzelfde bleef, terwijl niets meer hetzelfde was en voelde. Na zo’n heftige gebeurtenis komen de zingevingsvragen op je af.

Zo vroeg ik mijzelf af, doe ik nog wat ik leuk vind? Al snel kwam het antwoord: NEE. Ik besloot om weer te gaan studeren en tekende op mijn veertigste voor een vierjarige studie psychologie. Met in mijn achterhoofd de gedachte: Ik ga ervoor en als het niet lukt heb ik het in ieder geval geprobeerd. We zien wel waar het schip strandt. Het schip strandde niet en inmiddels heb ik alweer 13 jaar mijn eigen praktijk voor coaching en psychosociale therapie, De Dageraad.

Mijn scriptie ging over het verlies van een broer of zus. De titel luidt: “Miskend verlies”. Wanneer je een broer of zus verliest is er weinig aandacht voor jouw rouwproces. Je geeft jezelf daar meestal geen tijd voor omdat je vooral met je ouders en/of het gezin van je overleden broer of zus bezig bent. Je wilt hen niet belasten met jouw verdriet en jouw gemis. Ze hebben het immers al zo moeilijk.  Toch heb jij ook een groot verlies geleden.

Als je jouw rouw hierover uit de weg gaat komt het ooit als een boemerang terug. In mijn praktijk heb ik al heel wat broers en zussen mogen helpen om hen hun eigen stuk rouw te laten erkennen. De relatie met een broer of zus is een belangrijke relatie. Met hen ga je ver terug, ze kennen jouw roots, met hen deel je een verleden. Ook al heb je misschien een moeizaam contact, wanneer hij of zij wegvalt, krijg je nooit meer de kans om het goed te maken.

Kortom, ken je iemand of ben je iemand die een broer of zus moet missen, vergeet dan niet om ook even bij dat verdriet en gemis stil te staan.

Sylvia Frauenfelder, psychosociaal counselor te Den Haag