Pieken en dalen, het hoort er allemaal bij

Het leven is wispelturig. Goede en slechte tijden wisselen elkaar af. Hoe graag we ook controle zouden hebben over wat ons overkomt, we zijn slechts acteurs op ‘het schouwtoneel, elk speelt zijn rol en krijgt zijn deel’, zoals de dichter Joost van den Vondel zei. We zullen dus altijd dingen op ons pad tegenkomen die we niet willen meemaken.

Er zijn mensen die behoorlijk wat tegenslag hebben moeten incasseren die zichzelf toch als gelukkig betitelen, waar anderen met evenveel tegenslag hun leven juist een tranendal noemen. Hoe komt dat, toch?

De gelukkige mensen hebben blijkbaar een manier gevonden om weer controle over hun leven te krijgen als het tegen zit. Is het leven, of zelfs ons geluk, dan maakbaar, en zo ja, hoe dan?

Het is gebleken dat het verschil tussen gelukkige en ongelukkige mensen zit in de beleving van tegenspoed, het perspectief waarmee ze kijken naar de oorzaak van de pijn en hoe ze er vervolgens mee omgaan.

Hoe zit dat bij jou? Durf en kan jij goed naar jezelf kijken of leg je het buiten jezelf, is het altijd de schuld van je ouders, de kinderen, je collega’s of je partner, die ervoor gezorgd hebben dat jouw leven niet lekker loopt?

Of kan je kijken: Wat moet ik doen om weer gelukkig te worden? Mijn geluk is niet afhankelijk van de ander.

Het gaat om de acceptatie, dat het leven niet perfect is en relaties ook niet. Die moeten onderhouden worden, daar moet aan gewerkt worden. Er zullen ook altijd minnen zijn, maar zolang de plussen de boventoon voeren gaat het misschien zo slecht nog niet.

We zijn als mens nu eenmaal niet zo goed in het verduren van ellende en verdriet. Maar succes en geluk kan je niet afdwingen. Probeer eens vaker naar de positieve dingen te kijken en wat minder naar de negatieve. Of met andere woorden, kijk naar wat je wel hebt, wat wel kan, in plaats van te kijken wat je niet hebt en wat niet goed gaat.

Door emotionele pijn te ontkennen of te onderdrukken, kom je niet verder. Dat werkt eerder averechts. Hoe moeilijk ook, acceptatie van de situatie zoals die is, is de sleutel om het lijden te verlichten.

In het boeddhisme zegt men dat het lijden veroorzaakt wordt door begeerte. We verlangen naar plezierige gevoelens, naar succes, naar aanzien, naar perfecte omstandigheden, naar een maakbaar leven. Maar een verlangen is altijd gericht op een moment in de toekomst en als het vervuld is, wil ons hunkerend brein alleen maar meer. Daardoor wordt je al gauw slaaf van je verlangens.

Om het lijden op te heffen moet je de weerstand tegen ongemak en pijn opgeven en je verlangens simpelweg observeren en er geen gehoor aan geven. Leef in overgave en laat de behoefte los om overal controle over te hebben.

Moet je dan maar overal je schouders over ophalen en gelaten je lot aanvaarden zonder te handelen? Het antwoord is “nee”, maar je kunt wel het lijden voorkomen, door het leven te nemen zoals het is en de pijn te doorleven.

In mijn praktijk help ik mensen hun emotionele wonden te verzorgen zodat ze geleidelijk aan kunnen helen. In een aantal gesprekken gaan we in jouw tempo op zoek naar wat jij nodig hebt om dit te verwerken zodat je weer volop aan het leven kunt deelnemen.

Sylvia Frauenfelder, psychosociaal counselor te Den Haag

nl_NLDutch